Το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Διάσωσης Σχολικού Υλικού (ΕΚΕΔΙΣΥ) αναπτύσσει για τη σχολική χρονιά 2025–2026 το Δίκτυο Σχολείων «Τα Σχολεία Αναζητούν την Ιστορία τους», με στόχο την ανάδειξη της σχολικής ζωής, της τοπικής ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της εκπαίδευσης.
Το Δίκτυο καλεί τους/τις εκπαιδευτικούς να ενθαρρύνουν του/τις μαθητέ/τριες να γίνουν ερευνητές/τριεςτης σχολικής και τοπικής ιστορίας, να ανιχνεύσουν το παρελθόν των σχολείων τους, να αναζητήσουν τεκμήρια, να καταγράψουν μαρτυρίες και να συνδέσουν τη σχολική εμπειρία του χθες με τη σύγχρονη πραγματικότητα.
Η πρωτοβουλία εδράζεται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Εκπαίδευσης, της Τοπικής Ιστορίας και των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, και συνδέεται με τους στόχους της εκπαίδευσης για τη δημοκρατία, τη μνήμη και την πολιτειότητα, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του ΙΕΠ και της UNESCO.
Ενδεικτικές Θεματικές
Ιστορίες από τα παλιά σχολικά κτίρια
Μαρτυρίες και αντικείμενα της σχολικής ζωής
Η εκπαίδευση στην κοινότητα και την τοπική κοινωνία
Το σχολείο ως φορέας πολιτισμού και αλλαγής
Σχολεία του χθες και του σήμερα – ιστορικές συνέχειες
Συμμετοχή
Στο Δίκτυο μπορούν να συμμετέχουν όλες οι σχολικές μονάδες (Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια) της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ομογένειας.
Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν επιμορφωτικά σεμινάρια, ενώ στο τέλος του σχολικού έτους θα απονεμηθούν βεβαιώσεις συμμετοχής.
Παρουσίαση Δράσεων
Οι εργασίες των σχολείων θα παρουσιαστούν στην Ετήσια Συνάντηση του Δικτύου, σε ειδική Ημερίδα ή Μαθητικό Φεστιβάλ Ιστορίας και Πολιτισμού.
Επιλεγμένες δράσεις θα δημοσιευθούν στην ψηφιακή πλατφόρμα του Μουσείου και στα εκπαιδευτικά του δίκτυα.
Πρεμιέρα την Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου στις 9 το βράδυ στοCosmote TV / History
Μετά από δυο χρόνια έρευνας, γυρισμάτων και μοντάζ ήρθε η ώρα της πρεμιέρας.
Το Ντοκιμαντέρ που δημιούργησαν η Prime Time TV και το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης με τίτλο «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται αυτό το Φθινόπωρο στο Cosmote TV / History. Δείτε το τρέιλερ:
Θέμα του η ιστορία της Εκπαίδευσης στην Ελλάδα από την Άλωση μέχρι τις μέρες μας
Η πρεμιέρα είναι προγραμματισμένη για την Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου στις 9 το βράδυ.
Η σκηνοθεσία είναι του Σπύρου Λαμπρόπουλου.
Το σενάριο του Κώστα Στοφόρου
Η επιστημονική επιμέλεια της Δρ. Ευαγγελίας Κανταρτζή
Μια σειρά έξι επεισοδίων που μας ταξιδεύει στην Ιστορία της Εκπαίδευσης στην Ελλάδα από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης μέχρι τις μέρες μας.
Τα σκοτεινά χρόνια, οι προσπάθειες για την καλλιέργεια και την ανάπτυξη της εκπαίδευσης, οι μεταρρυθμίσεις, οι διαμάχες, οι παλινωδίες…
Μέσα από το πλούσιο αρχειακό και εποπτικό υλικό του Μουσείου Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης, με δεκάδες συνεντεύξεις από ειδικούς επιστήμονες, ιστορικούς και ανθρώπους της εκπαίδευσης, με μαρτυρίες και δραματοποίηση λογοτεχνικών κειμένων και σημαντικών ιστορικών στιγμών, δίνεται με συναρπαστικό τρόπο
Πρώτο επεισόδιο
Στο πρώτο επεισόδιο της σειράς «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται η ιστορία της εκπαίδευσης στην Ελλάδα από την Άλωση μέχρι τα πρώτα χρόνια της εποχής του Όθωνα. Ο ρόλος της της εκκλησίας, η επανάσταση της τυπογραφίας, η εποχή του διαφωτισμού, οι προσπάθειες του Καποδίστρια.
Από τη Κωνσταντινούπολη, στη Βενετία, στη Χίο, στην Αίγινα, στους τόπους που η εκπαίδευση γνωρίζει άνθιση και συμβαδίζει με τον αγώνα για την ελευθερία. Μεγάλες μορφές όπως ο Ρήγας, ο Κοραής, δίνουν τη δική τους μάχη ώστε να φτάσουμε από τους σκοτεινούς αιώνες και τον αναλφαβητισμό στην αυγή μιας νέας εποχής με το Ανεξάρτητο Ελληνικό Κράτος.
Δεύτερο επεισόδιο
Στο δεύτερο επεισόδιο της σειράς «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται η περίοδος από την εποχή του Όθωνα μέχρι τις παραμονές της Επανάστασης στο Γουδή.
Παρά τις κάθε είδους δυσχέρειες η εξάπλωση του σχολικού μηχανισμού απλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς. Ξεκινά και η Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση στην Ελλάδα και περιορίζεται σημαντικά ο αναλφαβητισμός κυρίως στον αντρικό πληθυσμό.
Ο Παπαδιαμάντης και ο Βιζυηνός δίνουν μέσα από κείμενά τους χαρακτηριστικές εικόνες εκείνης της εποχής στα σχολεία της χώρας.
Τρίτο επεισόδιο
Στο τρίτο επεισόδιο της σειράς «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται η περίοδος από την έλευση του Βενιζέλου μέχρι την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά. Μια εποχή γεμάτη αλλαγές που παρά τις παλινωδίες η εκπαίδευση εκσυγχρονίζεται, εμφανίζονται σημαντικοί παιδαγωγοί, δίνονται μάχες για την καθιέρωση της Δημοτικής Γλώσσας.
Η Ελλάδα μεγαλώνει, εντάσσονται οι «Νέες Χώρες», αλλά η Μικρασιατική καταστροφή θα φέρει μεγάλες ανατροπές σε όλο το φάσμα της καθημερινότητας και στην εκπαίδευση.
Τέταρτο επεισόδιο
Στο τέταρτο επεισόδιο της σειράς «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται η περίοδος από τη δικτατορία του Μεταξά μέχρι το 1950. Δραματικά χρόνια με τον Πόλεμο, την Κατοχή και τον Εμφύλιο να σημαδεύουν τη χώρα και την εκπαίδευση, που κάποια στιγμή θα διακοπεί.
Παρ’ όλα αυτά θα γίνουν προσπάθειες ακόμη και στα πιο σκοτεινά χρόνια, αλλά η ιστορική και πολιτική πραγματικότητα παίζουν καταλυτικό ρόλο. Τα όσα ανακαλύπτουμε στα αρχεία και όσα αφηγούνται όσοι έζησαν τα γεγονότα, δίνουν τον δραματικό τόνο αυτής της εποχής.
Πέμπτο επεισόδιο
Στο πέμπτο επεισόδιο της σειράς «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται η περίοδος από το 1950 μέχρι το τέλος της δικτατορίας του 1967. Μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από μεγάλες αντιφάσεις καθώς στη δεκαετία του ’60 ξεκινά μια από τις σημαντικότερες -μέχρι τότε -προσπάθειες για μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης, η οποία θα διακοπεί απότομα με την επιβολή της δικτατορίας.
Καθεστώς φόβου και αυταρχισμού θα επικρατήσει παντού. Ωστόσο πάντα υπάρχουν και οι ανάσες ελευθερίας.
Έκτο επεισόδιο
Στο έκτο επεισόδιο της σειράς «Να μαθαίνω γράμματα» παρουσιάζεται η περίοδος από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Η πτώση της Δικτατορίας θα φέρει τελικά την πολυπόθητη μεταρρύθμιση και την οριστική καθιέρωση της Δημοτικής Γλώσσας σε όλες της βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Η σύγχρονη παιδαγωγική αρχίζει να επικρατεί αλλά θα υπάρξουν και πολλές διαμάχες ως προς το περιεχόμενο των σπουδών, τα σχολικά εγχειρίδια κ.α. Το μεταναστευτικό είναι ένα θέμα που θα προκαλέσει επίσης ανακατατάξεις και διαφωνίες ως προς τον χειρισμό και την ένταξη παιδιών που έρχονται από άλλες χώρες και πολιτισμούς.
Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Διάσωσης Σχολικού Υλικού ήταν ένας από τους φορείς που συμμετείχαν στο μεγάλο έργο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής με τη ψηφιοποίηση σχολικών βιβλίων.
Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων έργο με τίτλο «Παραγωγή βοηθητικού εκπαιδευτικού υλικού για την εισαγωγή θεμάτων σχετικά με τα φύλα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτεπιστασία παραγωγής βοηθητικού εκπαιδευτικού υλικού για την εισαγωγή θεμάτων σχετικά με τα φύλα στην εκπαιδευτική διαδικασία ΜΙΣ 92268» Τίτλος έργου ανάθεσης «Υλοποίηση διευρυμένης εφαρμογής».
Συμμετοχή στο Πρόγραμμα της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με τίτλο «Βελτίωση-Επικαιροποίηση συμπληρωματικών φυλλαδίων στο πλαίσιο του ΠΕ 3.3. Βελτίωση/διόρθωση του υλικού».
Συμμετοχή στο Πρόγραμμα της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με τίτλο «Συντονισμός, παρακολούθηση και στήριξη της πιλοτικής εφαρμογής. Ενημέρωση και ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών σε ότι αφορά την εφαρμογή του υλικού στις τάξεις τους, στα πλαίσια του Π. Ε. 3.1. Πιλοτική εφαρμογή υλικού» .
.jpg)